Αρσέν Βενγκέρ: μία διαφορετική φιλοσοφία‏

Σήμερα σας έχω ένα αφιέρωμα για τον αγαπημένο μου προπονητή. Τον Αλσατό Αρσέν Βενγκέρ, ο οποίος άλλαξε τον ρου της ιστορίας της Άρσεναλ και από μία ομάδα της 10άδας την έκανε πρωταγωνίστρια.

Καριέρα

Πριν την Άρσεναλ

Ως ποδοσφαιριστής ο Αρσέν Βενγκέρ δεν έχει να επιδείξει πολλά πράγματα. Μέτρια καριέρα έκανε στη θέση του λίμπερο, από την οποία αποσύρθηκε το 1981. Η προπονητική του καριέρα αρχίζει το 1984, όταν και η Νανσί τον προσλαμβάνει. 

Στη γαλλική ομάδα ο γεννημένος το 1949 προπονητής θα μείνει για 3 χρόνια, έχοντας μία μέτρια τριετία. Και αυτό, διότι τα αποτελέσματα το δείχνουν: την πρώτη του σεζόν η Νανσί τερματίζει 11η, με τα μηνύματα να είναι αισιόδοξα όμως η συνέχεια δεν είναι ανάλογη. Η επόμενη σεζόν τη βρίσκει στη 18η του βαθμολογικού πίνακα, αλλά σώζεται μέσω των πλέι άουτ. Η τρίτη σεζόν είναι η χαριστική βολή, αφού την οδηγεί στην 19η θέση, δηλαδή στον υποβιβασμό.

Η Μονακό, η οποία τον παρακολουθούσε από τον καιρό που βρίσκονταν στη Νανσί, δε χάνει την ευκαιρία. Με το που λύνεται το συμβόλαιο του Βενγκέρ με τη Νανσί, τον προσλαμβάνει ώστε να αντικαταστήσει τον Στέφαν Κοβάτζ. Η Μονακό θα είναι και η ομάδα που θα τον κάνει γνωστό στον ποδοσφαιρικό χάρτη (εξ αρχής).

Από το 1987 ως το 1994 βρέθηκε στον πάγκο της ομάδας του πριγκιπάτου, έχοντας μία εξαιρειτκή 7ετία και ακόμη δεν έχει ξεχαστεί από τους φίλους της ομάδας. Πρώτα, δείτε τις θέσεις που τερμάτισε η Μονακό και τα 7 χρόνια:

1η(!!), 3η, 3η, 2η, 2η, 2η, 9η.

Αν εξαιρέσουμε την τελευταία σεζόν, όλες οι άλλες ήταν εκπληκτικές. Ειδικά η πρώτη του, όπου κατέκτησε τον τίτλο στη Γαλλία ήταν ονειρική! Όλες τις άλλες, εκτός πάντα από την τελευταία, βρέθηκε στις θέσεις 2-3. Δηλαδή, ήταν επί μία εξαετία μεγάλη δύναμη στη Γαλλία. Κέρδσε και ένα κύπελλο Γαλλίας το 1991, όπου στο τελικό νίκησε τη Μαρσέιγ 1-0 με γκολ του Πάσι στο 90'.

Το πρώτο εξάμηνο της σεζόν 1994-95 τον βρίσκει άνεργο. Το Γενάρη του '95, ταξιδεύει πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα και στη μακρινή Ιαπωνία, ώστε να κοουτσάρει τη Ναγκόγια Γκράμπους Έιτ, για ένα εξάμηνο. Σε ένα εξάμηνο δύο τίτλοι: κύπελλο και σούπερ καπ Ιαπωνίας. Ιδανικό το πέρασμά του από τη μεγάλη ήπειρο.

Στην Άρσεναλ

Στις 30 Σεπτεμβρίου του 1996, η Άρσεναλ, απορρίπτει τα σενάρια για τον Γιόχαν Κρόιφ, και προσλαμβάνει τον προπονητή που θα αλλάξει τον ρου της ιστορίας των κανονιέρηδων. Που θα τους κάνει και πάλι μεγάλη δύναμη παγκοσμίως.

Με το που ανέλαβε, έδωσε εντολή στους διοικούντες να κάνει μία μεταγραφή που θα φανεί καθοριστική για τη συνέχεια: αυτή του Πατρίκ Βιειρά. Κι αυτή θα είναι μόνο η πρώτη από τις μεταγραφικές κινήσεις που θα δημιουργήσουν μία νέα δυναστεία.

Μέχρι το 2003 ο Αλσατός θα κατακτήσει πολλούς τίτλους, δηλαδή 2 πρωταθλήματα, 3 κύπελλα και 3 Κομιούνιτι Σιλντ, χτίζοντας σιγά σιγά την ομάδα καιβάζοντας τις βάσεις για μία από τις καλύτερες σεζόν που έχει ζήσει το άθλημα τα την τελευταία 20ετία. Μία σεζόν που θα αναφερθούμε παρακάτω:

The Invicibles!

Η σεζόν 2003-04 ήταν ιστορική για την Άρσεναλ, αλλά και για το σύγχρονο ποδόσφαιρο. Αποδίδοντας εξαιρετικά στον αγωνιστικό χώρο, με προικισμένους τεχνικά και έμπειρους παίκτες, κατάφερε να τελειώσει μία σεζόν δίχως να ηττηθεί στο πρωτάθλημα!

Με παίκτες που άλλους τους είχε εξελίξει ο Βενγκέρ, κάτι που ανέκαθεν συνήθιζε, και άλλους που ήρθαν ως μεγάλες μεταγραφές, κατάφερε να κάνει 26 νίκες και 12 ισοπαλίες και να κατακτήσει πανηγυρικά τον τίτλο. Έπαιζε πολύ καλή μπάλα, οι μεσοεπιθετικοί είχαν φοβερή χημεία και οι αμυντικοί ήταν σωστοί οδοστρωτήρες.

Έγινε η μοναδική ομάδα που καταφέρνει να κατακτήσει το πρωτάθλημα αήττητη, η μάλλον η δεύτερη, μετά την Πρέστον το... 1889. Και στο κύπελλο και στο Λιγκ Καπ έφτασε μέχρι τα ημιτελικά, ενώ στο Τσάμπιονς Λιγκ μέχρι τους 8, όπου αποκλείστηκε από τη συμπολίτισσα Τσέλσι.

Τελικός Τσου Λου

Τη χρονιά 2005-06 ο Βενγκέρ έκανε την καλύτερη πορεία του στο Τσάμπιονς Λιγκ με την Άρσεναλ. Κατόρθωσε να την οδηγήσει ως τον τελικό του Τσου Λου, έχοντας και τον Ανρί στην καλύτερη περίοδο της καριέρας του.

Στον όμιλό της, τερμάτισε πρώτη με 16 βαθμούς, έχοντας 5 νίκες (2 με Τουν, 2 με Σπάρτα Πράγας και 1 με Άγιαξ) και μόλις μία ισοπαλία με Άγιαξ. Πολύ δύσκολη η κλήρωση στους 16, αφού κλήθηκε να αντιμετωπίσει τη Ρεάλ Μαδρίτης. Αλλά, το μεγάλο διπλό (0-1 με γκολ του Ανρί) στη Μαδρίτη και το 0-0 στο Λονδίνο της έδωσε την πρόκριση στα προημιτελικά, όπου η κλήρωση για άλλη μια φορά δεν ήταν ευνοική: Γιουβέντους.

Άλλη μία δύσκολη κλήρωση. Κι όμως. Η Άρσεναλ κατάφερε να νικήσει 2-0, με γκολ των Φάμπρεγας και Ανρί (πώς κι έτσι;), ενώ στο Ντελ Άλπι πήρε την ισοπαλία με 0-0 και προκρίθηκε στους 4. Η κλήρωση την έφερε όχι με κάποιο μεγαθήριο, αλλά με μία ομάδα που ήταν άκρως φορμαρισμένη και πέρναγε την καλύτερη περίοδο ίσως της ιστορίας της: τη Βιγιαρεάλ.

1-0 στο Χάιμπουρι (το Έμιρειτς δεν υπήρχε) με γκολ του Κόλο Τουρέ και άλλο ένα 0-0 στο Μαδριγάλ έδωσαν στην Άρσεναλ του Βενγκέρ την ιστορική πρόκριση στον τελικό για πρώτη φορά στην ιστορία του συλλόγου. Χαρακτηριστικό ότι στα 6 παιχνίδια νοκ άουτ δεν έφαγε ΟΥΤΕ ΕΝΑ γκολ!

Ο τελικός στο Σταντ ντε Φρανς με αντίπαλο τη Μπαρτσελόνα δεν ξεκινάει καθόλου καλά, μιας και μόλις στο 18' αποβάλλεται ο βασικός τερματοφύλακας όλα αυτά τα χρόνια της δόξας της Άρσεναλ: ο Γενς Λέμαν. Τη θέση του παίρνει ο Αλμούνια, με τον Πιρές να βγαίνει έξω. Κι όμως, προηγήθηκε στο 37' με τον Σολ Κάμπελ! Όμως, 2 γκολ σε 4 λεπτά για τη Μπαρτσελόνα στο δεύτερο ημίχρονο (Ετό, Μπελέτι) ήταν αρκετά για να στερήσουν από την Άρσεναλ τον ύψιστο τίτλο.

Στο πρωτάθλημα η Άρσεναλ βγήκε 4η, χάνοντας πολλούς βαθμούς από μικρομεσαίες ομάδες, παρόλο που σε μερικά ματς ξεσπούσε (βλ. 7-0 τη Μίντλεσμπρο, 5-0 την Άστον Βίλα). Και στα κύπελλα της στοίχισε η αλαζονεία της με τις μικρομεσαίες ομάδες, αφού στο κύπελλο αποκλείστηκε από τη Μπόλτον και στο Λιγκ Καπ από τη Γουίγκαν.

Περίοδος Φαν Πέρσι-Φάμπρεγας

Μετά από τον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ, η χρυσή γενιά των αήττητων άρχισε να σβήνει σιγά σιγά. Ωστόσο, αφού έμειναν και 3-4 έμπειροι στην ομάδα, μία νέα φουρνιά άρχισε να φυτρώνει, με ταλαντούχους παίκτες να αναδεικνύονται σταδιακά και να εξελίσσονται και αυτοί σε σημαντικούς παίκτες στην ιστορία, με γνωστότερους τους Ρόμπιν Φαν Πέρσι και Σεσκ Φάμπρεγας.

H πρώτη σεζόν έχει την ανάδειξη του Φαν Πέρσι, αφού βγαίνει πρώτος σκόρερ του συλλόγου. Η Άρσεναλ βγαίνει 4η τη σεζόν 2006-07, ενώ στο Τσου Λου αποκλείεται μόλις στους 16 από την Αιντχόφεν, ενώ στο Λιγκ Καπ χάνει 1-2 στον τελικό από την Τσέλσι με 2 γκολ του κακού της δαίμονα, Ντρογκμπά.

Η επόμενες σεζόν, αν και στο Τσου Λου δεν κάνει υπερπορεία (εκτός των ημιτελικών του 2009), είναι πλέον καθιερωμένη στις υψηλές θέσεις της βαθμολογίας. Αποδίδει εξαιρετικό ποδόσφαιρο που το θαυμάζει όλος ο κόσμος και έχει πλέον καθιερωθεί στην ελίτ των μεγαλύτερων κλαμπ παγκοσμίως.

Μεγάλες μεταγραφές έρχονται και φεύγουν, το δεύτερο όμως σιγά σιγά θα της βγεί σε κακό. Το 2012 ο Φαν Πέρσι φεύγει για μάι από τις μεγάλες εχθρούς της Άρσεναλ, την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Όπως, και ένα καλοκαίρι πριν, ο Φάμπρεγας έχει φύγει για τη Μπάρτσα, την ομάδα από όπου τον απέκτησε η Άρσεναλ.

Πλέον, με τις μεταγραφές Καθόρλα-Ποντόλσκι-Ζιρού, η Άρσεναλ προσπαθεί να δημιουργήσει μία νέα γενιά ώστε να ξαναεπανέλθει στους τίτλους.

Τακτική

Με τους ανίκητους

Καταρχήν να αναφέρουμε και κάτι άσχετο: μέλος των ανίκητων δε θα μπορούσε να μην είναι ένας Έλληνας. Αυτός ήταν ο Στάθης Ταυλαρίδης!

Ο βασικός λόγος για την αήττητη σεζόν της Άρσεναλ ήταν το εκπληκτικό δίδυμο στα αμυντικά χαφ, το οποίο έτρωγε σίδερα. Πατρίκ Βιειρά και Ζιλμπέρτο Σίλβαέκαναν τα πάντα μέσα στο γήπεδο, από το να σώζουν γκολ μέχρι να σκοράρουν οι ίδιοι. Μοίραζαν πολύ καλά το παιχνίδι στους ταλαντούχους μεσοεπιθετικούς.

Οι μεσοεπιθετικοί οι οποίοι μπορεί να μην ήταν και ταχύτατοι, αλλά ήξεραν πολλά κιλά μπάλα και οι 2 και με τη μπάλα στα πόδια έκαναν πράγματα φοβερά. Πιρές και Λιούνγκμπεργκ είχαν αυξημένο ρόλο Inside Forward, με εντολή να συγκλίνουν συνεχώς ώστε να χρησιμοποιούν τα θανατηφόρα τους πόδια.

Δύο εξαιρετικά φουλ μπακ που ανέβαιναν συνεχώς και ήταν σταθερά στην άμυνα με γρήγορες επιστροφές ήταν οι Λαουρέν και Άσλει Κόουλ, ενώ όποτε άφηναν κενά οι Τουρέ-Κάμπελ τα κάλυπταν έγκαιρα. Οι δύο θρύλοι μπροστά, Ανρί και Μπέργκαμπ, είχαν την απόλυτη ελευθερία κινήσεων, πράγμα που τους έκανε ναδημιουργούν συνδυασμούς, αλλά και ατομικές ενέργειες που ακόμα θυμούνται οι φίλαθλοι.

Με τον τελικό Τσάμπιονς Λιγκ

Την περίοδο 2005-06, ακολουθήθηκε μία πιο συντηρητική τακτική, πράγμα που φαίνεται και από τα αποτελέσματα στα νοκ άουτ παιχνίδια στο Τσου Λου. Με τα 3 αμυντικά χαφ γέμισε το κέντρο, αφού οι Φλαμινί-Φάμπρεγας είχαν εντολή να ανακόπτουν τις επιθέσεις και να μην περνάνε συχνά το κέντρο, ενώ ο Πιρές λίγο πιο μπροστά τους ήταν ίσως το τελευταίο 10αρι παλαιάς κοπής που είδαμε, αφού είχε ρόλο playmaker πηγαίνοντας εξαιρετικά.

Ο Μπέργκαμπ μπροστά πλέον είχε εγκεφαλικό ρόλο, αφού περιοριζόταν στο να είναι μία πολύ καλή λύση από τον πάγκο, με τους Ρέγιες-Λιούνγκμπεργκ (έμπειρος πλέον) να καλύπτουν τα άκρα, παίζοντας πλέον με πολλές ατομικές ενέργειες και σέντρες, είτε συρτές είτε ψηλές, που είχαν ως μοναδικό στόχο τον target man Ανρί, αφού τα 33 γκολ που πέτυχε τα λένε όλα.

Πίσω, οι Εμπουέ-Λαουρέν δεν είχαν πλέον τον επιθετικό ρόλο, αλλά ανέβαιναν 3-4 φορές όποτε το επέτρεπαν οι συνθήκες, ενώ το δίδυμο Τουρέ-Κάμπελ πίσω δε χάλασε, με αποτέλεσμα να παραμείνει παγκόσμιας κλάσης και να εμπνέει σταθερότητα, όπως φυσικά και ο Λέμαν.

Μετά-Ανρί εποχή

Απο 'δω και πέρα αρχίζει το επιθετικό και όμορφο ποδόσφαιρο με τους πολλούς αυτοματισμούς που προκαλεί θαυμασμό στους φιλάθλους και είναι εκλυστικό για τους οπαδούς. Εντυπωσιακοί συνδυασμοί, γρήγορες εναλλαγές και πλουραλισμός στην επίθεση χαρακτηρίζουν το παιχνίδι της Άρσεναλ.

Τα μπακ πλέον ανεβαίνουν συνεχώς (Σανιά, Κλισί, Αντρέ Σάντος), συμμετέχοντας κατά πολύ στην ανάπτυξη, ενώ τα στόπερ παίζουν ψηλά (Βερμάελεν, Κοσιελνί, Γκαλάς, Τουρέ, Σεντέρος). Τα αμυντικά χαφ συνθέτουν ένα δίδυμο κόφτη-δημιουργού (Σονγκ, Φλαμινί - Φάμπρεγας, Ντενίλσον, Αρτέτα), κι έτσι κατακτάει το κέντρο και ανασταλτικά και δημιουργικά.

Οι 3 μεσοεπιθετικοί (Χλεμπ, Ροζίτσκι, Αρσάβιν, Γουόλκοτ, Γουίλσιρ, Καθόρλα, Νασρί) και ο φορ (Φαν Πέρσι, Αντεμπαγιόρ, Μπέντνερ), αλλάζουν συνεχώς θέσεις και έχουν την ΑΠόλυτη ελευθερία, ενώ όταν βλέπουν ότι δεν μπορούν να μπουν πολύ εύκολα στην περιοχή, γυρίζουν τη μπάλα στο κέντρο ώστε να έχουν την κατοχή. Αυτό τη βοηθάει να σκοράρει συχνά και να έχει πολλές τελικές προσπάθειες.

Φιλοσοφία εκτός γηπέδου

Εξέλιξη παικτών

Ο Αρσέν Βενγκέρ, έχει γίνει πολύ γνωστός στο να μετατρέπει ταλέντα σε παικταράδες. Έχει τεράστιο τμήμα σκάουτινγκ και προσπαθεί να εντοπίσει νεαρούς εξελίξιμους παίκτες, ώστε να τους φέρει στην Άρσεναλ, να δουλέψει μαζί τους, να προσφέρουν αγωνιστικά όσο το δυνατόν περισσότερο και ύστερα να πουληθούν σε πολλαπλάσιο ποσό από το οποίο ήρθαν στο Λονδίνο.

Μερικές χαρακτηριστικές περιπτώσεις: Πατρίκ Βιειρά, Νικολάς Ανελκά, Φρέντρικ Λιούνγκμπεργκ, Τιερί Ανρί, Αλεξάντερ Χλεμπ, Κόλο Τουρέ, Γκαέλ Κλισί, Σαμίρ Νασρί, Σεσκ Φάμπρεγας, Ρόμπιν Φαν Πέρσι.

Ακαδημίες

Η Άρσεναλ διατηρεί τμήματα ακαδημιών σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, και βρίσκεται κατά τη γνώμη μου στο Top-3 μαζί με Μπάρτσα και Άγιαξ. Έχει αναθέσει χιλιάδες σκάουτερς να ταξιδεύουν παντού ώστε να παρακολουθούν αγώνες πιτσιρικάδων και να εντοπίζουν νέα ταλέντα, ώστε να τα αναδέιξει ο Βενγκέρ στην Άρσεναλ.

Ο Γάλλος ανέκαθεν εμπιστεύονταν πολύ τα νέα ταλέντα και ειδικά τα Γαλλάκια, δούλευε πολύ καλά μαζί τους και τα βοηθούσε να ξεδιπλώσουν το ταλέντοτους στον αγωνιστικό χώρο.

Πειθαρχία

Στην αρχή δεν χαρακτηρίστηκε λάτρης της πειθαρχίας. Αντίθετα, η ομάδα του είχε δεχτεί κατά καιρούς έντονη κριτική λόγω των πολλών καρτών της. Ωστόσο, σιγά σιγά ήρθαν πολλά βραβεία, που χαρακτήριζαν την ομάδα ως από τις πιο αθλητικές και πειθαρχημένες ομάδες στην Αγγλία.

Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα fair play του Βενγκέρ: Σε ένα ματς με τη Σέφιλντ Γιουνάιτεντ, για τον πέμπτο γύρο του κυπέλλου (FA Cup), ενώ παίκτης της Σέφιλντ βρισκόταν κάτω τραυματίας, ο Κανού δεν πέταξε την μπάλα έξω, έδωσε την πάσα στον Όφερμαρς και αυτός σκόραρε το νικητήριο γκολ.

Ο Βενγκέρ, μετά από αυτό το περιστατικό, ζήτησε να επαναληφθεί ο αγώνας ώστε να είναι δίκαιος αυτή τη φορά, εισπάρττοντας πολλά συγχαρητήρια.

Τίτλοι

Μονακό: 1 πρωτάθλημα, 1 κύπελλο Γαλλίας

Ναγκόγια Γκράμπους: 1 κύπελλο, 1 σούπερ καπ Ιαπωνίας

Άρσεναλ: 3 πρωταθλήματα, 4 κύπελλα, 4 Κομιούνιτι Σιλντ

Ατομικοί: Γάλλος προπονητής της χρονιάς, καλύτερας προπονητής στην Ιαπωνία, Onze d'Or προπονητής της χρονιάς (4), προπονητής της χρονιάς στην Πρέμιερ Λιγκ (3), Αγγλικό Hall of fame